اگر تجربه کار با گوگل آنالیتیکس را ندارید این مقاله برای شما نیست. می‌توانید از اینجا شروع کنید. اما اگر یک دیجیتال مارکتر کاردرست هستید که با گوگل آنالیتیکس به خوبی آشنا است یا به دنبال آموزش حرفه‌ای و تخصصی گوگل آنالیتیکس هستید، جای درستی آمده‌اید و لطفا با ما همراه باشید.

در این مقاله شما:

  •  با سگمنت و سگمنتیشن آشنا می‌شوید.
  • به اهمیت استفاده از سگمنت‌ در گوگل آنالیتیکس پی می‌برید.
  • شیوه‌ی اضافه کردن سگمنت‌ها را می‌آموزید.
  • کاملا عملیاتی روی سایت خود داده‌های متمرکز و هدفمند جمع‌آوری می‌کنید.
  • به سوالات خاص مربوط به هر بخش از داده‌ها و سایت، پاسخ ویژه‌ای می‌دهید.
  • می‌توانید رفتار بازدیدکنندگان سایت یا مشتریان خود را با تعریف شرط‌های مختلف، بررسی و تحلیل کنید.
  • و هر زمان که نیاز نداشتید سگمنت مورد نظر را حذف کنید.

سگمنت چیست؟

به زیرمجموعه‌ای از داده‌های گوگل آنالیتیکس «Segment» می‌گویند. مثلا گروهی از کاربران شما که از شهر یا کشور خاصی هستند، می‌توانند یک سگمنت به حساب بیایند. سگمنت دیگر می‌تواند گروهی از کاربران باشد که لاین خاصی از محصولات شما را خریده‌اند یا صفحه‌ مورد نظر شما را در سایت بازدید کرده‌اند. در واقع، «سگمنتیشن» دسته‌بندی کاربرها به گروه‌هایی است که رفتار یا ویژگی مشترک خاصی دارند. این دسته‌بندی در دریافت داده‌هایی متمرکزتر و کاربردی‌تر برای تحلیل و آنالیز دقیق به ما کمک می‌کند.

چرا استفاده از سگمنتیشن اهمیت دارد؟

برای آنکه در دنیای داده‌ها گم نشویم! با تعریف سگمنت‌ها و گذاشتن شرط‌های مختلف سر راه داده‌های ورودی، اطلاعاتی دقیق، مشخص و مرتبط با آن‌چه می‌خواهیم یا حدس می‌زنیم را به دست می‌آوریم و در نهایت، رفتار مشتری یا مصرف‌کننده‌ خاص خود را بهتر می‌شناسیم. سود دیگر استفاده از سگمنتیشن این است که با فیلتر اطلاعات و دقیق‌تر شدن خواسته‌های خود، منابع در دسترس را بسیار موثرتر مورد استفاده قرار می‌دهیم، همچنین تصمیم‌های استراتژیک بهتر و درست‌تری خواهیم گرفت.

نکته: محدودیتی که گوگل آنالیتیکس برای سگمنتیشن دارد این است که هم‌زمان فقط می‌توانیم چهار سگمنت داشته باشیم، نه بیشتر!

سگمنت‌ها کجا هستند؟

به صورت پیش فرض در گوگل آنالیتیکس، سگمنت «All User» اعمال شده است. یعنی داده‌هایی که ارائه می‌شود مربوط به کل کاربران سایت ما است.

اما در اکثر مواقع، ما به داده‌های مربوط به تمام کاربران نیازی نداریم، چون می‌خواهیم اطلاعات مربوط به بخشی از کاربران را که رفتار یا ویژگی‌های مشخصی دارند، ببینیم. این دسته‌بندی داده‌ها به ما کمک می‌کند دید عمیق‌تر و تحلیل‌های دقیق‌تری داشته باشیم. در گوگل آنالیتیکس امکان سه شکل سگمنت بندی برای ما وجود دارد:

  1. System Segments
  2. (Custom Segments (Standard
  3. (Custom Segments (Advanced

هر کدام از این سگمنت‌ها ویژگی‌های خاص مربوط به خود را دارند. اما نکته‌ مشترک آنها این است که دیتای مورد نظر شما را در ویو (view) برایتان مشخص می‌کنند.

شیوه دسترسی به سگمنت‌ها

در اکثر گزارش‌ها در قسمت بالای صفحه سمت راست، قسمتی برای «Add Segment» وجود دارد. بعد از کلیک روی «Add Segment»، صفحه‌ای مشابه صفحه‌ زیر برای ما باز می‌شود:

System Segments

همان‌طور که در تصویر بالا می‌بینید، لیست سگمنت‌های سیستمی برای ما باز می‌شود. 22 سگمنت سیستمی از پیش تعریف شده وجود دارد مثل:

Bounce Session ،Converters ،Direct Traffic ،Mobile and Tablet Traffic و…

به چند مثال توجه کنید

Bounce Session: در این سگمنت، ما تمام گزارش‌های مربوط به سشن‌هایی را می‌بینیم که تنها یک صفحه از سایت را دیده‌ و از آن خارج شده‌‌اند یا هیچ فعالیتی را که ما به عنوان ایونت تعریف کرده‌ایم انجام نداده‌اند. (برای اطلاع بیشتر از جزییات این موضوع می‌توانید به مقاله Bounce Rate در آنالیتیپس رجوع کنید.)

Converters: در این سگمنت، ما گزارش‌های مربوط به کاربرهایی را می‌بینیم که هدف یا اهدافی تعریف شده در گوگل آنالیتیکس را «تاچ» (touch) کرده‌اند.

Non-converters: کاملا برعکس سگمنت قبل، این گروه از کاربران به اهداف تعیین شده، دست پیدا نکرده‌اند.

شما در گوگل آنالیتیکس می‌توانید «Goal»‌های مد نظرتان را ست کنید. با این‌کار، آنالیتیکس به شما اجازه می‌دهد که واکنش‌ (interaction) کاربر خاصی را روی سایت خود ببینید. به صورت پیش‌فرض، می‌توانیم چهار دسته «Goal» را تعریف کنیم که عبارتند از:

  • Destination
  • Duration
  • Pages/Screens per Session
  • Event

رفتارهایی مثل کلیک روی یک دکمه‌ خاص، دیدن یک صفحه‌ خاص، محاسبه‌ مدت زمان گذرانده شده توسط یوزرها در سایت، دانلود یک ویدئو و … می‌توانند جزو این اهداف باشند. برای دانستن بیشتر درباره‌ «Goal»، شیوه‌ سِت کردن آن‌ها، موارد به کارگیری و استفاده‌شان به مقاله 0 تا 100 گل در آنالیتیپس مراجعه کنید.

Direct Traffic: در این سگمنت، داده‌های مربوط به ترافیک ورودی سایت که به صورت دایرکت اتفاق افتاده است را دریافت خواهیم کرد.

Organic Traffic: همان‌طور که از اسم این سگمنت مشخص است، داده‌های ترافیک ارگانیک را نشان می‌دهد.

با انتخاب و اضافه کردن هر سگمنت به گوگل آنالیتیکس، تقریبا در همه‌ گزارش‌های ارائه شده، مثل گزارش‌های مربوط به Audience ،Acquisition و … اطلاعات مختص آن سگمنت دیده می‌شود.

از قابلیت مقایسه سگمنت‌ها استفاده کنید!

مزیت دیگر استفاده از سگمنت‌ها، قابلیت مقایسه‌ داده‌ها و گزارش‌های آن‌ها است که در جهت مدیریت منابع، زمان و هزینه‌ها به کمک ما می‌آیند. مثلا با انتخاب «Direct traffic» و «Organic traffic» داده‌های آن‌ها را به صورت تفکیکی و در مقایسه با یکدیگر خواهیم دید:

بعد از انتخاب این دو سگمنت، اگر دکمه‌ «Apply» در پایین صفحه را بزنیم با چنین نموداری مواجه می‌شویم:

که گزارش‌های مربوط به درصدها، مقادیر و دیتای مجزای هرکدام را در قیاس با هم خواهیم دید.

نکته: در این بخش امکان انتخاب و مقایسه‌ حداکثر چهار سگمنت را داریم.

(Custom segment (Standard

در حالت دوم، سگمنت مورد نظر را خودمان می‌سازیم. برای این کار روی دکمه‌ «New Segment» کلیک می‌کنیم.

و با باکس زیر مواجه می‌شویم:

ما با کمک شش زیرمجموعه‌ای که خود گوگل آنالیتیکس به صورت پیش‌فرض دسته‌بندی کرده، می‌توانیم سگمنت سفارشی بسازیم. این شش زیرمجموعه عبارتند از:

Demographic

اولین نوع سگمنت سفارشی یا انتخابی در گوگل آنالیتیکس، سگمنت «دموگرافیک» است. در صفحه‌ اطلاعات دموگرافیک می‌توانیم سگمنت سفارشی خود را بر اساس سن، جنسیت، زبان، موقعیت مکانی و نوع (وابستگی) یا آمادگی برای خرید بسازیم. مثلا می‌توانیم رفتار خرید مشتریان 18 تا 24 ساله ساکن تهران را با رفتار خرید همین گروه سنی ساکن مشهد مقایسه کنیم.

Technology

در دسته‌بندی تکنولوژی می‌توانیم یوزرها را بر اساس دستگاهی (Devise) که با آن وارد سایت شده‌اند، مرورگر مورد استفاده‌شان، یا مثلا برند موبایلشان و… سگمنت‌بندی کنیم. همچنین می‌توانیم تحلیل‌های دقیق‌تری را از طریق سگمنت مرورگر کاربرها به دست بیاوریم:

  • محاسبه‌ متوسط نرخ تبدیل هر مرورگر
  • یافتن ورژن مرورگری که بدترین عملکرد را داشته است.
  • شناسایی مرورگری که بیشترین ترافیک ورودی به سایت را داشته است.

مثلا وقتی سگمنت‌هایی بر اساس مرورگر و صفحه نمایش کاربران سایت می‌سازیم، می‌توانیم به نتایج جالبی در رابطه با تفاوت رفتار و مشکلاتی که در مرورگرهای متفاوت دارند برسیم و با اصلاح این مشکلات، تفاوت را در نرخ تبدیل مشاهده کنیم.

Behavior

بیشتر صاحبان کسب و کار دوست دارند رفتار مشتریان یا بازدیدکننده‌های سایت خود را در مورد خرید محصول یا خدمت ارائه شده‌ خود بسنجند. مثلا اینکه آیا مشتریان ما پس از خرید اول، دوباره به سایت باز‌می‌گردند یا خیر؟ در هر بار رجوع به سایت، چه مدتی را در بین صفحه‌های سایت می‌گردند؟ در سگمنت‌بندی بر اساس رفتار مشتریان می‌توانیم به سوالاتی مثل:

  • چه تعداد از کاربران در اولین بازدید از سایت خرید انجام داده‌اند؟
  • آیا کاربران سایت ما حاضر هستند دوباره به سایت ما مراجعه کند؟ (میزان «Engagement» سایت سنجیده می‌شود.)
  • آیا تفاوت قابل توجهی بین رفتار خرید اعضای سگمنت وجود دارد؟
Date Of First Session

تاریخ یا بازه‌ زمانی خاصی را نشان می‌دهد که کاربر اولین بار وارد سایت شده است.

Traffic Source

خیلی وقت‌ها برای ما مهم است که بدانیم ترافیک‌های مختلف ورودی سایت، چه تفاوت‌هایی در عملکردشان دارند. با استفاده از سگمنت «Traffic Source» می‌توانیم این کار را انجام دهیم. مثلا کمپین تخفیف 30 درصد سایت خود را با کمپین تخفیف 20 درصد ماه گذشته، مقایسه کنیم. با این کار می‌توانیم تفاوت متریک‌هایی که برایمان مهم هستند مثل «Conversion Rate» یا «Bounce Rate» را در گزارش‌های گوگل آنالیتیکس ببینیم. ما از لینک‌های «UTM» برای تعریف دقیق ترافیک ورودی کمپین‌ها استفاده می‌کنیم.

Ecommerce

این سگمنت به طور خاص برای فروشگاه‌های آنلاین و سایت‌هایی که در آن‌ها فروش انجام می‌شود، بسیار مفید خواهد بود. با وارد کردن اطلاعات در فرم زیر – به صورت دستی – می‌توانید گزارش‌های مربوط به درآمد، محصول، دسته‌بندی محصول، برند و… را به دست آورید. مزیتی که این سگمنت نسبت به تعریف «Goal» دارد این است که در «Goal» ما فقط تعداد فروش را داریم ولی در این سگمنت می‌توانیم تعداد و درآمد حاصل از فروش هر یک از محصولات را به صورت مجزا به دست آوریم و با هم مقایسه کنیم.

Custom segment (Advanced)

در این حالت هم سگمنت سفارشی خود را می‌سازیم فقط تنظیمات آن بسیار پیشرفته‌تر است که در نتیجه‌ مانیتورینگ یوزرها بسیار دقیق‌تر اتفاق خواهد افتاد. همان‌طور که در تصویر مشخص است دو فیلد «Condition» و «Sequence» زیرمجموعه‌ بخش «Advanced» است. با «Condition» می‌توانیم سگمنتی با چند شرط بسازیم. این شروط با «Or» یا «And» یا هر دوی آن‌ها به هم مربوط می‌شوند و ترتیب توالی رخ دادن آن‌ها اهمیتی ندارد.

در «Sequence» شروط به صورت دنباله‌وار تعریف می‌شوند؛ یعنی ترتیب توالی رخ دادن آن‌ها برای ما مهم است. رفتار این نوع از سگمنت کاملا ریز و مانیتور شده بررسی می‌شود و گزارش‌های پیشرفته‌ گوگل آنالیتیکس را می‌سازد. در نهایت با استفاده از نتایج این گزارش‌ها، مقایسه‌ها بسیار کارآمد‌تر و راه‌گشاتر خواهد بود.

سخن پایانی

ببینید به اهدافی که در ابتدای بحث تعریف کردیم، رسیده‌اید؟ یادتان هست چه هدف‌هایی تعریف کردیم؟

  • آشنایی با مفهوم سگمنت و سگمنتیشن
  • دلیل استفاده و تعریف سگمنت‌ها
  • آشنایی عملیاتی همراه با مثال کاربردی
  • شکل‌های مختلف سگمنت بندی داده‌ها
  • جزییاتی مربوط به هر کدام از انواع سگمنتیشن.

اگر دوست دارید در مورد موضوع سگمنتیشن بیشتر بخوانید به این مقاله و همچنین این یکی! سری بزنید.

در مسیر پیشرفت و حرفه‌ای‌تر شدن نیاز دارید این‌ها را هم بدانید:

پنج اشتباه بزرگ در گوگل آنالیتیکس که داده‌های شما را تهدید می‌کند

دور ریختنی‌های گوگل آنالیتیکس

جعبه‌ابزاری به نام گوگل تگ‌ منیجر