آمارهای آنالیتیکس می‌توانند آمارهای بازدیدکننده‌های سایتتان را به شما نشان دهند اما بدون یادگیری معیارها و مفاهیم درون آنالیتیکس نمی‌توانید تحلیل درستی از آمارهای آن داشته باشید. دو تا از این معیارها  نرخ پرش و خروج است که شباهت معنایی آن‌ها باعث شده بسیاری از افراد در ابتدا نتوانند تفاوت‌های این دو معیار را تشخیص داده و به خوبی از آن‌ها در تحلیل سایت خود استفاده کنند در این مقاله سعی داریم به شکل ساده اما کاربردی این دو معیار را تعریف کرده و تفاوت‌های آن را مشخص کنیم.

شروع کار با نرخ پرش و خروج

اجازه بدهید یک راست سر اصل مطلب برویم و از تعریف‌های سخت و پیچیده دوری کنیم. به اکانت آنالیتیکس خود بروید و از منوی آن قسمت Behavior روی Site Content و سپس روی All Page کلیک کنید.

اگر به اکانت گوگل آنالیتیکس تمرینی دسترسی ندارید، برای آزمایش می‌توانید از اکانت دمو که گوگل در اختیار ما قرار داده است استفاده کنید. در این مقاله ما نیز از همین آمار استفاده کرده‌ایم.

 

خب همان‌طور که می‌دانید این صفحه آمار کاملی از بازدیدهای صفحات مختلف وب‌سایت شما را نشان می‌دهد. در ستون‌های این جدول سنجه‌های مختلفی برای تحلیل آمار وجود دارد که دو تا از این سنجه‌ها نرخ پرش و نرخ خروج است.

این دو عدد که در بالای جدول نوشته شده است میانگین کلی نرخ پرش و خروج سایت شما است. ولی این دو به چه معنا هستند و با هم چه تفاوتی دارند. اصلاً چگونه می‌توانیم خودمان این دو عدد را دستی محاسبه کنیم ؟ اجازه دهید به زبان ساده هر دو را تعریف کنیم. اما ابتدا باید اصطلاح سشن  را معرفی کنیم.

سشن (Session)  چیست؟

از زمانی که یک کاربر وارد سایت می‌شود یک سشن شروع شده و تا زمانی که سایت شما را ترک کند این سشن ادامه دارد. این کاربر در این زمان می‌تواند چندین صفحه از سایت شما را مشاهده کند. توجه کنید که همان کاربر اگر زمانی دیگر باز به سایت شما سر بزند یک سشن جدید می‌سازد پس تعداد کاربران سایت ارتباطی با تعداد سشن های آن ندارد و تعداد سشن ها همیشه از تعداد کاربرها بیشتر است. اکنون به‌سرعت سراغ تعریف نرخ پرش می‌رویم.

نرخ پرش یا Bounce Rate چیست ؟

تعداد کل سشن های سایتتان را در یک بازه زمانی در نظر بگیرید. چه تعداد از آن‌ها تنها یک صفحه از سایت را دیده‌اند و بدون هیچ اقدامی سایت را ترک کرده‌اند؟ به همین عدد نرخ پرش می‌گویند. مثلاً اگر در یک روز سایت شما هزار سشن داشته باشد و صدتای آن‌ها با اولین صفحه‌ای که از سایت بازکرده‌اند بدون هیچ کاری سایت شما را بسته باشند پس نرخ پرش شما ده درصد محاسبه می‌شود.

حال به مثال بالا برگردیم. نرخ پرش در این مثال 44.77 درصد است. با توجه به تعریفی که انجام شد این عدد را چگونه می‌توان به‌صورت دستی محاسبه کرد؟ کافی است تعداد سشن ها با یک بازدید را داشته باشیم. برای این آمار در آنالیتیکس از مسیر Audience>Behavior>Engagement واردشده و در بالا روی Page Depth کلیک کنید.

در این صفحه همان‌طور که در عکس مشخص است می‌توانید تعداد کل سشن ها و تعداد سشن ها با یک بازدید را مشاهده کنید کافی است این دو عدد را بر هم تقسیم کنید. در این مثال عدد 44.91 به دست می‌آید که تقریباً همان نرخ پرشی است که گوگل محاسبه کرده است. دلیل تفاوت جزئی آن در ادامه توضیح داده خواهد شد.

حال  نرخ خروج را به همین شکل تعریف می‌کنیم تا بتوانیم تفاوت‌های آن را مشخص کنیم.

نرخ خروج یا Exit Rate چیست؟

برخلاف نرخ پرش، میانگین نرخ خروج با نرخ خروجی که برای هر صفحه سایت محاسبه می‌شود تعریف و مفهوم متفاوتی دارد پس در این قسمت کمی بیشتر حواستان را جمع کنید. نرخ میانگین خروج نشان‌دهنده این است که هر سشن ایجاد شده بعد از چند بازدید از صفحات سایت به اتمام رسیده است. به این معنی که هرچقدر سشن ها شامل بازدیدهای بیشتر باشند نرخ خروج میانگین کمتر می‌شود. شاید بهتر باشد سراغ محاسبه دستی آن شویم تا مفهوم آن بهتر جا بیفتد.

در مثال گفته شده نرخ خروج برابر 22.85 درصد است. حال باید مشخص کنیم که هر سشن به طور میانگین چه مقدار بازدید داشته است. برای این آمار در آنالیتیکس از مسیر Audience>Overview وارد شوید.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید عدد Pages/Session نشانگر این است که به‌صورت میانگین هر سشن شامل 4.38 بازدید از سایت بوده است. کافی است عدد صد را بر این عدد تقسیم کنید تا به همان نرخ خروج گوگل برسید. بگذارید یک نتیجه‌گیری کلی از این قسمت انجام دهیم :

  • نرخ پرش میانگین : تعداد سشن های شامل یک بازدید تقسیم بر تعداد کل سشن ها. هرچقدر افرادی که تنها یک صفحه از سایت را باز می‌کنند کمتر باشد این نرخ کمتر می‌شود.
  • نرخ خروج میانگین: عدد صد تقسیم بر میانگین بازدید صفحات در یک سشن. هرچقدر بازدیدکننده‌ها بعد از دیدن تعداد بیشتری از صفحات، سایت را ببندند این نرخ کمتر می‌شود.

همان‌طور که متوجه شدید این دو عدد تنها یک نگاه کلی از علاقه افراد به سایت شما را نشان می‌دهد و نمی‌تواند تحلیل دقیق و کاربردی را که شامل راهکار باشد به شما ارائه دهد. برای به دست آوردن نتایج بهتر باید سراغ نرخ پرش و خروج برای هر صفحه سایت خود بروید.

نرخ خروج و پرش صفحات سایت :

وقتی از این دو عدد برای یک صفحه خاص از سایت صحبت می‌کنیم تعریف‌ها کمی متفاوت خواهد شد. اگر به این دو عدد برای صفحات مختلف سایت خود نگاه کنید می‌توانید به نتایج تحلیلی خوبی برای آن صفحات برسید که می‌تواند مشکلات احتمالی آن‌ها را نشان دهد. در عکس بالا نرخ پرش و خروج صفحه اصلی سایت دمو فروشگاهی گوگل را مشاهده می‌کنید.

نرخ پرش یک صفحه چطور محاسبه می‌شود؟

برای محاسبه نرخ پرش، گوگل تنها سشن هایی را در نظر می‌گیرد که آن صفحه شروع‌کننده سشن باشد و سپس تعیین می‌کند که چه تعداد از آن‌ها آن صفحه را بدون هیچ اقدام و باز کردن صفحه دیگری بسته‌اند. مثلاً فرض کنید صفحه اصلی سایت در یک روز خاص هزار بازدید داشته است اما تنها پانصد عدد از این بازدیدها در شروع یک سشن بوده است. (مثلاً اگر یک نفر در ابتدا از گوگل وارد یک مقاله از سایت شده باشد و سپس از منو وارد صفحه اصلی شود جز این عدد محاسبه نخواهد شد.) حال از این پانصد بازدید صد بازدید بعد دیدن صفحه اصلی سایت را بسته‌اند پس نرخ پرش بیست درصد محاسبه می‌شود.

bounce rate example

این عدد نشان‌دهنده این است که کسانی که برای اولین بار با مشاهده این صفحه با کل سایت شما آشنا می‌شوند نمی‌توانند با آن ارتباط برقرار کنند یا گیج شده و نمی‌دانند هدف سایت یا آن صفحه چیست و بدون مشاهده بقیه صفحات سایت شما را ترک می‌کنند.  پس یا مشکل این است که این صفحه نباید به‌عنوان صفحه ورودی سایت شما باشد و یا محتوای آن باید واضح بوده و مخاطب را به مسیر بعدی در سایت هدایت کند. البته فراموش نکنید که شاید مشکل این باشد که اصلاً بازدیدکننده مخاطب سایت شما نبوده و هیچ علاقه‌ای به محتوای آن ندارد. نرخ پرش بالا  برای یک صفحه نشان می‌دهد آن صفحه معرفی کننده خوبی برای کل سایت شما نیست.

نرخ خروج یک صفحه چطور محاسبه می‌شود؟

این نرخ با نرخ خروج میانگین مفهوم کاملاً متفاوتی دارد. نرخ خروجی برای یک صفحه نشان می‌دهد که چه تعداد از افرادی که از این صفحه بازدید کرده‌اند همین صفحه را برای خارج شدن انتخاب کرده‌اند.  دیگر مهم نیست که این صفحه برای سشن صفحه اول بوده یا خیر. در همان مثال اگر هزار بازدید از صفحه انجام‌شده باشد و صد نفر آن‌ها از این صفحه از سایت خارج‌شده باشند نرخ خروج صفحه برابر ده درصد می‌شود.

exit rate example

این عدد نشان می‌دهد که یک صفحه خاص چقدر باعث خارج شدن کاربران می‌شود. به‌نوعی برخلاف نرخ پرش که نشان می‌داد آن صفحه معرفی کننده خوبی نیست، مقدار بالای نرخ خروج نشان می‌دهد آن صفحه شبیه بن‌بست سایت بوده و به‌عنوان آخر مسیر انتخاب‌شده است. پس اگر دوست ندارید که آن صفحه انتهای مسیر بازدیدکننده‌ها باشد باید هدف بعدی آن‌ها را مشخص کنید و محتوای صفحه را به شکلی قرار دهید که بازدیدکننده‌ها نیز این هدف را پیداکرده و به آن عمل کنند.

تحلیل نرخ پرش و  خروج سایت و ارائه راه‌حل :

اجازه دهید یک سایت ایده آل را تصور کنیم. این سایت از چندین صفحه تشکیل شده است. ساختار این صفحات به شکلی است که بازدیدکننده‌ها تنها از صفحاتی وارد سایت می‌شوند که صاحب سایت مشخص کرده است. به این‌ها صفحات فرود می‌گویند. این صفحات مخصوص ورودی‌های جدید ساخته‌شده است و در آن کاملاً مسیرهای بعدی کاربران مشخص است.

هدف چه فروش باشد و چه دیدن محتوا و چه ترکیبی از این دو؛ کاملاً در سایت مسیرها مشخص است. تمام بازدیدکننده‌ها این مسیرها را طی می‌کنند و در نهایت به صفحه‌هایی که به‌عنوان آخر مسیر مشخص‌شده‌اند می‌رسند. این صفحات را صفحات خروج می‌نامند. بعد از اینکه تمامی بازدیدکننده‌ها هدف سایت را انجام داده‌اند از طریق این صفحه‌ها از سایت خارج می‌شوند.  در گوگل آنالیتیکس از مسیر مشخص‌شده در عکس زیر می‌توانید ببینید که بازدیدکننده‌ها از چه صفحاتی به سایت شما وارد می‌شوند و از چه صفحاتی از آن خارج می‌شوند.

exit and landing page

درست است در عمل این اتفاق ناممکن به نظر می‌رسد اما بگذارید حساب کنیم در این حالت نرخ پرش و خروج چقدر است؟ نرخ پرش صفر است چون تمامی کاربران به هدفی که قرار داده‌شده است عمل کرده‌اند و بدون اقدام از سایت خارج نشده‌اند. نرخ خروج برای تمامی صفحات به جز صفحات خروج صفر است و برای صفحات خروج این عدد به صد در صد می‌رسد.

پس در بهترین حالت نرخ پرش شما باید صفر باشد و نرخ خروج شما تنها برای صفحاتی که مشخص کرده‌اید باید صد در صد باشد. هرچقدر سایت شما به این اعداد نزدیک‌تر باشد عملکرد بهتری دارد. برای انجام این کار سایت شما باید به شکل یک قیف یا با دید بزرگ‌تر به شکل یک هزارتو باشد که مسیرهای ورود و خروج و هدف از وارد شدن مشخص باشد.

نرخ پرش تنظیم‌شده چیست ؟

adjusted bounce rate

در ابتدای مقاله در محاسبه دستی نرخ پرش میانگین توضیح دادیم که عدد محاسبه‌شده امکان دارد با عدد ارائه‌شده در آنالیتیکس کمی متفاوت باشد. در این قسمت می‌خواهیم دلیل آن را به شما بگوییم.

اگر توجه کرده باشید در تعریف نرخ پرش چند بار به اصطلاح “خارج شدن بدون هیچ اقدامی” اشاره کردیم. هدف گوگل از ارائه این معیار، محاسبه تعداد افرادی است که بدون انجام هدف موردنظر از صفحه خارج می‌شوند و راه کنترل انجام هدف را وارد شدن به صفحه دیگری از سایت می‌داند. اما در بعضی مواقع پیش می‌آید که خود هدف تنها در یک صفحه انجام می‌شود. مثلاً همه بازدیدکننده‌های یک تبلیغ به یک صفحه وارد می‌شوند و هدف پر کردن یک فرم اطلاعات در همان صفحه است. در این حالت دیگر نباید نرخ پرش را بر اساس وارد شدن به یک صفحه دیگر محاسبه کرد. برای حل این مشکل آنالیتیکس نرخ پرش تنظیم‌شده را ارائه داده است.

در این حالت شما معیار نرخ پرش را به‌جای بازدید از صفحه دیگر سایت به انجام یک اقدام درون خود آن صفحه تغییر می‌دهید. این کار توسط ساخت ایونت ها انجام می‌شود. در مثال گفته شده پر کردن موفق فرم صفحه را به‌عنوان یک ایونت مؤثر در نرخ پرش به آنالیتیکس معرفی می‌کنیم. پس نرخ پرش بعد از این کار معنی اصلی خود را می‌گیرد و مقدار بالای آن نشان‌دهنده این است که افراد کمی فرم را پر می‌کنند و باید دنبال راه‌حل این مشکل باشید.

خلاصه برای حال ندارها 🙂

  1. نرخ پرش (Bounce Rate) نشان‌دهنده بازدیدهایی است که بدون انجام هدف مشخص‌شده سایت را ترک می‌کنند.
  2. مقدار بالای نرخ پرش هیچ‌وقت خوب نیست چون اگر با تعیین نرخ پرش تنظیم‌شده مشکل هدف‌های تک‌صفحه‌ای را حل کنید، نرخ پرش بالا همیشه نشانه بدی بوده و باید برای حل آن دنبال راه‌حل باشید.
  3. نرخ خروج (Exit Rate) نشان دهند مقدار افرادی است که یک صفحه را به‌عنوان صفحه آخر بازدید خود انتخاب کرده‌اند.
  4. نرخ خروج تنها برای صفحاتی که شما به‌عنوان آخر مسیر مشخص می‌کنید باید بالا باشد. برای بقیه صفحات نرخ خروج بالا نشانه خوبی نیست.
  5. یک سایت با ساختار و هدف مشخص نرخ پرش صفر و نرخ خروج صفر دارد و تنها برای صفحات خروجی نرخ خروج صد در صد دارد. اگر می‌خواهید یک سایت موفق داشته باشید از همین الان یک ساختار برای آن مشخص کنید که به این ایده آل نزدیک شود.