همه‌چیز در مورد نقشه سایت Sitemap  

اگر بخواهید سایت شما در موتورهای جست‌وجو رتبه‌های برتر را بگیرد و با این رتبه‌ها بازدیدکننده‌های زیادی به سایت شما سر بزنند، در اولین قدم باید صفحات سایت شما توسط موتورهای جست‌وجو دیده شوند. 

این موتورها مانند گوگل دارای خزنده‌هایی هستند که به صفحه‌های سایت سر می‌زنند و اطلاعات و محتوای صفحه را ذخیره می‌کنند. در این مسیر اگر خزنده‌ها دارای یک نقشه راه باشند، بهتر می‌توانند صفحات مختلف سایت را پیدا و ارتباط بین آن‌ها را درک کنند. 

وظیفه اصلی نقشه سایت، کنترل بر نحوه مشاهده خزنده‌ها از صفحات مختلف سایت است. با این کار شما می‌توانید مشخص کنید که چه قسمت‌هایی از سایتتان توسط موتورهای جست‌وجو دیده شود و چه بخش‌هایی از دید آن‌ها پنهان بماند و با کمک به خزنده‌ها شانس خود را برای گرفتن رتبه‌های بهتر در نتایج جست‌وجو بالا ببرید. 

اما این فقط تعریف کلی نقشه سایت است. برای یادگیری کامل امکانات نقشه سایت و نحوه ساخت و معرفی آن به موتورهای جست‌وجو در ادامه مقاله با ما همراه باشید. 

 

چرا به نقشه سایت نیاز داریم؟ 

ایندکس شدن یک صفحه به معنای ثبت و ذخیره آدرس و محتوای آن توسط یک موتور جست‌وجو است. 

همان‌طور که گفتیم برای این کار، موتورها از خزنده‌ها استفاده می‌کنند. برای درک بهتر اهمیت نقشه سایت، ابتدا با «نحوه کار این خزنده‌ها در ایندکس کردن سایت» آشنا می‌شوید. 

در دنیای اینترنت میلیاردها صفحه وجود دارد که روزانه در حال تغییر هستند. گوگل باید همه این صفحات را به‌صورت مداوم ایندکس کند و این کار نیاز به هزینه و وقت زیادی دارد. 

خزنده‌های گوگل توسط لینک‌های خارجی و داخلی مسیر خود را پیدا می‌کنند و به سایت‌های جدید سر می‌زنند.این خزنده‌ها وقتی که وارد یک صفحه می‌شوند؛ بعد از ایندکس آن سراغ لینک‌های موجود در آن صفحه می‌روند و آن‌ها را ایندکس می‌کنند. 

زمانی که یک سایت جدید راه‌اندازی می‌کنید، گوگل هیچ راهی برای باخبر شدن از سایت شما ندارد؛ چراکه لینکی از سایت درجایی وجود ندارد که از آن طریق وارد سایت شما شود. 

ممکن است خزنده گوگل از طریقی وارد سایت شما شود.؛ اما آن لینک با بقیه صفحات ارتباطی نداشته باشد! آن‌جاست که خزنده دیگر نمی‌تواند جلوتر برود و فقط به ایندکس کردن یک صفحه از سایت شما اکتفا می‌کند. 

پس اگر یک نقشه سایت وجود داشته باشد که در راه ایندکس کردن سایت به خزنده‌ها کمک کند و مسیر آن‌ها را در بین صفحات مختلف سایت تعیین کند، هم فشار روی سرور سایت از سمت خزنده‌ها کم می‌شود و هم فقط قسمت‌هایی که شما مشخص می‌کنید را در دید گوگل قرار می‌دهد. 

دلیل اصلی به وجود آمدن نقشه سایت همین است؛ اما می‌توان اطلاعات بیشتری را نیز از طریق آن‌ها به گوگل ارسال کرد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. در ابتدا به تعریف نقشه سایت و ساختار آن می‌پردازیم. 

 

نقشه سایت چیست؟ 

نقشه سایت، یک فایل منظم و دارای ساختار و شامل آدرس صفحات سایت است که برای کمک به موتورهای جست‌وجو در دامنه اصلی سایت قرار می‌گیرد. نقشه سایت می‌تواند دارای فرمت‌های مختلفی باشد که هر موتور جست‌وجو از تعدادی از این فرمت‌ها پشتیبانی می‌کند.

 در ساده‌ترین شکل می‌توانید کل آدرس‌های محتوای سایت را در یک فایل متنی به‌صورت «هر آدرس در یک خط»، قرار دهید و آن را با فرمت “txt” ذخیره کنید. گوگل این فایل را به‌عنوان نقشه سایت قبول می‌کند؛ اما معروف‌ترین فرمتی که در اکثر سایت‌ها استفاده می‌شود “xml” است که امکانات خوبی را برای کنترل نقشه سایت در دسترس قرار می‌دهد.

نقشه سایت مانند یک معرفی‌نامه کار می‌کند و آدرس صفحاتی که صاحب سایت علاقه دارد توسط گوگل دیده شود را به همراه ویژگی‌های مختلفی از هر صفحه در خود جای می‌دهد. 

به‌عنوان یک دیجیتال مارکتر یا متخصص سئو نیاز نیست که در مورد اطلاعات برنامه‌نویسی و کدهای موجود در نقشه سایت و فرمت xml آشنایی داشته باشید؛ چراکه ابزارهای زیادی هستند که بدون هیچ‌گونه دانش فنی بتوان با کمک آن‌ها یک نقشه برای سایت ساخت. 

نکته مهمی که به‌عنوان دیجیتال مارکتر باید در مورد نقشه سایت بدانید، ویژگی‌های موجود در نقشه سایت و آن صفحه‌هایی است که باید در نقشه سایت وارد شوند یا از آن حذف گردند. پس در قسمت بعد به این دو موضوع اشاره می‌کنیم. 

 

ساختار کلی نقشه سایت

همان‌طور که گفته شد یک نقشه سایت شامل آدرس صفحه‌ها و ویژگی‌های هر صفحه است که در این قسمت آن‌ها را معرفی می‌کنیم. 

ساختارهای مختلفی برای یک نقشه سایت وجود دارد. در سایت‌های بزرگ که دارای صفحات و بخش‌های زیادی هستند، ممکن است برای نظم بهتر، چند نقشه سایت برای هر بخش مختلف ساخته شود و آدرس این نقشه‌ها در یک نقشه اصلی وارد شود. مثلاً سایت چندزبانه می‌تواند برای محتوای هر زبان خود نقشه جداگانه داشته باشد. 

در سایت‌های کوچک نیز می‌توان محتوای کلی سایت را به بخش‌های مختلفی مانند مقاله‌ها، محصولات، دسته‌بندی‌ها و… تقسیم کرد و در هرکدام اطلاعات معرفی شده در زیر را وارد کرد. 

آدرس صفحه

مهم‌ترین عضو نقشه سایت آدرس صفحات است و متخصص سئو باید مطمئن شود که تمامی آدرس‌هایی که باید توسط گوگل دیده شود، به نقشه سایت اضافه شوند. 

اطلاعات عکس‌ها و ویدیوها 

اولین ویژگی که می‌توان به هر آدرس صفحه در نقشه سایت اضافه کرد، اطلاعات عکس‌ها و ویدیوهای موجود در صفحه است. این اطلاعات که شامل آدرس عکس و تیتر آن و همچنین مدت زمان ویدیو است به گوگل کمک می‌کند تا به‌صورت کامل این نوع محتوا را ایندکس کند تا در صورت امکان در قسمت جست‌وجوی عکس و ویدیو گوگل نیز به آن‌ها رتبه بدهد.

تاریخ آخرین به‌روزرسانی

می‌توان تاریخ به‌روزرسانی هر صفحه موجود در نقشه سایت را به اطلاعات آن اضافه کرد. این کار به گوگل در بازدیدهای مجدد خود به سایت کمک می‌کند تا فقط صفحاتی که محتوای آن تغییر کرده است را بررسی کند و توان خود را برای ایندکس بقیه محتوا مصرف نکند. 

این موضوع به ایندکس سریع‌تر مطالب جدید سایت کمک زیادی می‌کند. البته این تاریخ باید دقیق و واقعی باشد چراکه گوگل ممکن است این تاریخ را بررسی کند و در صورت اشتباه بودن اهمیتی به این قسمت نقشه سایت ندهد. 

بازه زمانی نرمال برای به‌روزرسانی

یک ویژگی دیگر که می‌توان به هر آدرس صفحه اضافه کرد مدت زمانی است که این صفحه به‌صورت میانگین به‌روزرسانی می‌شود. مثلاً ممکن است یک صفحه هرماه یک بار به‌روزرسانی شود و صفحه دیگر هرروز اطلاعاتش تغییر کند. البته گوگل در حال حاضر این اطلاعات را در هنگام سر زدن به سایت نادیده می‌گیرد. اما ممکن است در آینده این موضوع عوض شود. 

میزان اهمیت

ویژگی آخر که می‌توان به صفحه سایت اضافه کرد میزان اهمیت آن است که از صفر تا یک متغیر است. این ویژگی می‌تواند صفحات سایت را باهم مقایسه کند و صفحات مهم‌تر را به گوگل معرفی کند. این ویژگی نیز مانند ویژگی قبل مدتی است که توسط گوگل درنظر گرفته نمی‌شود و در حال حاضر نیازی به اضافه کردن آن در نقشه سایت نیست. 

جای این اطلاعات، در سایت مپ نیست!

تا الآن فقط از چیزهایی حرف زدیم که باید در نقشه سایت وجود داشته باشند؛ اما شاید اهمیت قسمت‌هایی که باید از نقشه سایت حذف شوند، بیشتر هم باشد. به‌صورت کلی دو قسمت مهم را نباید در نقشه سایت قرار دهید. 

محتوای ضعیف

صفحاتی از سایت که دارای محتوای ضعیف هستند باید از چشم گوگل دور نگه داشته شوند؛ چراکه می‌توانند اعتبار سئو سایت را به‌شدت کاهش دهند و شانس گرفتن رتبه دیگر صفحات را کم کنند. 

البته حالت ایده آل این است که هیچ محتوای ضعیفی در سایت وجود نداشته باشد؛ اما به دلایل مختلفی این اتفاق می‌افتد. صفحاتی مانند درباره ما، تماس با ما، سبد خرید، قوانین و روش ارسال و صفحات با ارور ۴۰۴ از این صفحه‌ها به شمار می‌آیند. همچنین در سایت‌هایی که محتوایشان بعد از خرید اشتراک باز می‌شود نیز این محتوای قفل‌شده نباید درون نقشه سایت قرار بگیرد. 

محتوای تکراری

یکی از عوامل مهم در کاهش رتبه سئو سایت وجود محتوای تکراری در آن است. هیچ دو آدرسی با محتوای شبیه هم نباید در نقشه سایت وجود داشته باشد. صفحات تکراری به دلایل مختلفی ممکن است در سایت ایجاد شوند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها متفاوت بودن آدرس صفحه با پروتکل “https” یا “http” و با “www” یا بدون آن است. روشی که گوگل برای حل مشکل محتوای تکراری معرفی کرده است، استفاده از تگ “canonical” در صفحات تکراری و فقط اضافه کردن آدرس محتوای اصلی در نقشه سایت است. 

نحوه ساخت نقشه سایت

روش‌های مختلفی برای ساختن فایل نقشه سایت وجود دارد که در زیر به متداول‌ترین روش‌ها اشاره می‌کنیم. 

ساخت دستی نقشه سایت

اگر سایتی تخصص و امکانات نوشتن نقشه سایت با کمک برنامه‌نویس‌هایش را داشته باشد، می‌تواند خودش آن را بسازد. به‌صورت کلی باوجود راه‌های ساده‌تر و با کمک ابزارهای موجود، نوشتن شخصی نقشه سایت منطقی نیست؛ اما ممکن است سایت‌های بزرگ یا با محتوای خاص بخواهند که خودشان کنترل کاملی روی نقشه سایت داشته باشند و به همین دلیل خودشان به ساخت آن مشغول شوند. 

ساخت با کمک سایت‌های نقشه‌ساز

سایت‌های زیادی هستند که به‌صورت رایگان و آنلاین نقشه سایت شما را می‌سازند مانند سایت xml-sitemaps.com؛ اما ممکن است این ابزارها امکانات زیادی برای ویرایش حرفه‌ای نقشه سایت در اختیار شما قرار ندهند. 

ساخت با کمک افزونه‌ها

اگر سایت شما با سیستم‌های مدیریت محتوا ساخته شده است؛ احتمالاً افزونه‌هایی برای ساخت نقشه سایت در آن‌ها وجود دارد. در سایت‌های وردپرسی افزونه Google XML Sitemaps می‌تواند این کار را انجام دهد. 

با افزونه محبوب سئو وردپرس یعنی Yoast می‌توان یک نقشه سایت خوب و کامل را ساخت. در قسمت بعد به دلیل کاربردی بودن این روش نسبت به بقیه روش‌های ساخت نقشه سایت، به‌صورت مجزا به این آموزش می‌پردازیم. 

ساخت نقشه سایت با افزونه Yoast SEO

افزونه Yoast در هنگام نصب به‌صورت خودکار نقشه سایت وردپرسی شما را می‌سازد. برای اطمینان از فعال بودن این ویژگی می‌توانید از منوی سایت وردپرس گزینه سئو و سپس عمومی را انتخاب کنید. 

روی تب امکانات کلیک کنید. 

در قسمت نقشه‌های XML سایت می‌توانید از روشن بودن این گزینه مطمئن شوید.

 در این حالت می‌توانید عبارت “sitemap_index.xml” را به آخر دامنه سایت خود اضافه کنید تا نقشه سایت شما باز شود. به‌عنوان مثال نقشه سایت ما در آدرس زیر قابل دسترسی است. 

https://analytips.io/sitemap_index.xml

همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید افزونه Yoast نقشه سایت را در چند مدل محتوای مختلف تقسیم می‌کند که اصلی‌ترین قسمت‌های آن را در زیر معرفی می‌کنیم. 

• بخش post-sitemap: این بخش مهم‌ترین قسمت نقشه سایت است که شامل آدرس نوشته‌های موجود در سایت وردپرسی است. 
• بخش page-sitemap: در این قسمت آدرس برگه‌های سایت را می‌توانید مشاهده کنید. 
• بخش category-sitemap: آدرس دسته‌بندی‌های مختلف سایت در این قسمت آورده می‌شود. 
• بخش post_tag-sitemap: آدرس برچسب‌های موجود در سایت وردپرسی در این قسمت وجود دارد. 
• بخش author-sitemap: آدرس نویسنده‌های مختلف سایت در این بخش آورده می‌شود. 

 

اگر روی هر بخش کلیک کنید مشاهده می‌کنید که آدرس‌های موجود آن قسمت به همراه عکس‌ها و تاریخ آخرین آپدیت هر صفحه به‌صورت خودکار توسط این افزونه اضافه شده است که با توجه به مطالب قبلی گفته شده همین اطلاعات برای گوگل کافی است. 

چیزی که فقط باید به آن توجه کنید این است که نقشه سایت شما باید شامل کدام بخش‌ها باشد و در هر بخش چه آدرس‌هایی باید از نقشه سایت حذف شود. مثلاً شاید یک سایت نیاز نداشته باشد بخش برچسب‌هایش، به دلیل ضعیف بودن برچسب‌ها، توسط گوگل دیده شود یا بخواهد یک برگه سایت را به دلیل محتوای ضعیف یا تکراری از نقشه سایت حذف کند. 

پس بعد از بررسی کامل نقشه سایتتان و پیدا کردن مواردی که باید ویرایش شوند از طریق زیر این کار را انجام دهید. 

برای حذف کامل یک بخش در نقشه سایت، از منو وردپرس و قسمت سئو روی گزینه ظاهر جست‌وجو کلیک کنید.

در تب‌های مختلف این صفحه می‌توانید انواع بخش‌های معرفی شده را پیدا کنید و آن‌ها را فعال یا غیرفعال کنید. 

بخش نوشته‌ها و برگه‌ها در تب انواع محتوا، بخش ویدیو در عناصر چند رسانه‌ای، بخش دسته‌بندی و برچسب‌ها در تب طبقه‌بندی‌ها و بخش نویسنده‌ها در تب بایگانی‌ها وجود دارد. 

به‌عنوان مثال برای حذف کامل بخش برچسب‌ها به تب طبقه‌بندی‌ها بروید و و قسمت برچسب‌ها را باز کنید. سپس در قسمت نمایش برچسب‌ها در نتایج جست‌وجو آن را روی خیر قرار دهید و گزینه ذخیره تغییرات را بزنید. 

برای حذف یک صفحه یا برگه خاص از نقشه سایت باید به قسمت ویرایش آن صفحه یا برگه بروید. سپس در تنظیمات پایین صفحه افزونه Yoast روی گزینه پیشرفته کلیک کنید. 

در قسمت «به موتورهای جست‌وجو اجازه نمایش این برگه را می‌دهید؟» گزینه خیر را انتخاب کنید. 

اکنون که نقشه سایت شما آماده است، باید آن را به گوگل سرچ کنسول معرفی کنید تا فرایند ایندکس سایت شما سریع‌تر انجام شود. در قسمت بعد به این آموزش می‌پردازیم. 

 

معرفی نقشه سایت به گوگل سرچ کنسول

برای معرفی نقشه سایت به سرچ کنسول از منوی سمت چپ آن و در بخش  Index روی گزینه Sitemaps کلیک کنید.

آدرس نقشه سایت خود را در قسمت Add a new sitemap وارد کنید و روی گزینه SUBMIT بزنید.

با این کار نقشه سایت شما به گوگل ارسال می‌شود. ممکن است مدتی طول بکشد تا گوگل نقشه سایت را بررسی و تأیید کند. بعد از تأیید شدن فرایند ایندکس شدن سایت شما بر اساس آدرس‌های موجود در نقشه سایت شروع می‌شود. 

در قسمت Submitted sitemap می‌توانید وضعیت نقشه‌های سایت خود را مشاهده کنید. این جدول اطلاعاتی مانند تاریخ و وضعیت تأیید، تاریخ آخرین بررسی خزنده‌های گوگل و تعداد کل آدرس‌های ایندکس شده را نمایش می‌دهد. 

برای دیدن اطلاعات بیشتر می‌توانید روی نقشه سایت کلیک کنید. برای حذف یک نقشه سایت نیز می‌توانید بعد از کلیک روی آن و زدن علامت سه نقطه در بالای صفحه روی Remove sitemap کلیک کنید. 

نکات پایانی در مورد نقشه سایت

در این مقاله سعی کردیم تا به اهمیت وجود نقشه سایت و نحوه ساخت و معرفی آن به سرچ کنسول گوگل بپردازیم. گوگل به گفته خود هیچ تضمینی برای ایندکس کردن تمامی آدرس‌های موجود در نقشه سایت به متخصص سئو نمی‌دهد. همچنین ترتیب آدرس‌های صفحات برای گوگل اهمیتی ندارد و لازم نیست صفحات مهم‌تر در ابتدای نقشه سایت آورده شوند. 

اما درمجموع به دلیل سخت نبودن ساخت و ویرایش نقشه سایت، بهتر است این کار انجام شود و آدرس صفحات موردنیاز سایت در آن آورده شود. همچنین حذف آدرس محتواهای تکراری و ضعیف کمک زیادی به افزایش رتبه سایت می‌کند. در قسمت نظرات می‌توانید سؤالات و تجربه‌های خود را در مورد این آموزش با ما به اشتراک بگذارید.